در سیستم بلاک چین، توکن ها دارایی هایی هستند که درون آنها اطلاعات و ارزش ها به صورتی کاملا امن و مطمئن ذخیره، نگهداری و منتقل می شود. در دنیای ارز دیجیتال و در بلاک چین، به فرایند تبدیل دارایی های مختلف به دارایی دیجیتال، توکنیزاسیون گفته می شود.
توکن ها به شکلی خاصی طراحی و برنامه ریزی شده اند که می توان از آنها به شکلی گسترده و در زمینه های مختلفی استفاده کرد و دارای انواع متفاوتی از جمله توکن های امنیتی، توکن کاربردی و ارزهای رمزنگاری شده در طیف وسیعی از بخش های نقدینگی، بهبود کارایی، تراکنش ها و افزایش شفافیت دارایی ها مورد استفاده قرار می گیرند.
توکن های امنیتی و توکن های کاربردی
هر توکن نوعی دارایی یا ابزاری خاص به شمار می رود و در فناوری بلاک چین توکنیزه کردن، فرآیندی است که طی آن، هر چیز با ارزشی به یک توکن دیجیتال تبدیل می شود. دارایی ملموسی چون ملک، طلا، مستغلات و امور هنری را می توان به ارز دیجیتال تبدیل کرد. حتی می توان دارایی های نامشهود چون حق رای، حقوق مالکیت و مجوز محتواها را نیز به ارز تبدیل کرد. به عبارتی دیگر، هر آنچه را که از ارزش بالایی برخوردار باشد را می توان توکنیزه کرد.
فرآیند توکنیزه کردن در بلاک چین دارای مراحلی است که اولین آن اوراق بهادار توکن ها، توکن های کاربردی و توکن های ارزی است که در ادامه هر یک از آنها را توضیح داده و معرفی خواهیم نمود.
اوراق بهادار توکن شده
این موضوع را مد نظر داشته باشید که توکن های امنیتی و اوراق بهادار توکن شده با یکدیگر متفاوت هستند و معمولا مشاهده می شود که این دو اصطلاح با هم به اشتباه گرفته می شوند. امنیت در توکن سازی یک پایه دیجیتالی ساده در حوزه امنیت بلاک چین است که معمولا کاربری آن برای مبادله و یا تجمیع است.
اوراق بهادار توکنیزه شدن به خاطر دسترسی راحت و نقدشوندگی سریع در بازار گسترش و محبوبیت زیادی یافته است.
توکن سازی در این مرحله به صورت افزودن ویژگی های برنامه ریزی شده و رمز گذاری شده منحصر به فرد و مشابه توکن های امنیتی به کار می روند.
توکن های کاربردی
توکن کاربردی در شبکه بلاک چین بسیار ویژه و مخصوص هستند. زیرا هر یک از این نوع توکن ها نشان دهنده دسترسی یک محصول یا خدماتی مشخص در این شبکه است. از این توکن ها در جهت تقویت مکانیزم اجماع شبکه، ارائه عملیات بازار غیر متمرکز، پرداخت کارمزد تراکنش ها نیز استفاده می شود. دارندگان این توکن ها دارای حق رای در حوزه تحولات جدید در سازمان غیر متمرکز مستقل و همچنین سایر شبکه های غیر متمرکز می باشند.
لازم به ذکر است که توکن های امنیتی کاربرد متفاوتی دارند، از آنها برای ایجاد حقوق مالکیت استفاده می شود و تمرکز آنها به استفاده عملی است. در اغلب توکن های رمز گذاری شده و فرآیند توکنیزه کردن در بلاک چین از طریق عرضه اولیه سکه (ioc) در پلتفرم اتریوم راه اندازه شده است که توکن های کاربردی از این دسته از توکن ها به شمار می روند.
توکن های ارزی
توکن های ارزی برای خرید و فروش و مبادله طراحی شده اند. برخی از آن ها که با نام استیبل کوین شناخته می شوند، پشتوانه ای مانند DAI Maker DAO و GUSD Gemini را دارا هستند. اما بسیاری دیگر از ارزها، هیچ پشتوانه ای ندارند. البته ارزشمندی این دسته از ارزها به طور مستقیم به مکانیسم توزیع در توکنیزه کردن در بلاک چین انتقال داده می شوند.
اگر چه هر توکنی برای یک کاربرد مخصوص طراحی شده است که حتما باید کاربر با همان هدف از آن ها استفاده کند. به عنوان مثال، با اینکه توکن های کاربردی برای سرمایه گذاری در حوزه سودگرانه طراحی نشده اند، اما بسیاری از مردم آن را با هدف بالاتر رفتن ارزش آنها با افزایش تقاضا برای محصولی یا خدماتی خریداری می کنند.
در زمینه توکنیزه کردن در بلاک چین دو دسته توکن وجود دارند و بر حسب کاربردی که دارند تقسیم بندی می شوند، به گونه ای که برخی از آنها قابل تعویض و برخی دیگر به صورت، غیر قابل تعویض طراحی می شوند. توکن های تعویض پذیر را می توان به راحتی جایگزین یکدیگر کرد و برخلاف آن، توکن های غیر قابل تعویض یا ای اف تی کمیاب هستند و تنها می توان آنها را ردیابی کرد.